'' ΧΙΩΤΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ '' . Μιχάλη Γ. Καριάμη

Σάββατο 21 Ιουνίου 2014

ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ ΧΑΙΡΕ ΤΟΥ ΑΡΧΟΝΤΑ ΛΥΚΟΥΡΓΟΥ ΣΤΗΝ ΠΑΝΑΓΙΑ






Μανώλης Γ. Φύσσας

Το αφιερώνω στον Χορό ψαλτών Αγίας Μαρίνας Καλοπλύτου
Και στον  αείμνηστο δάσκαλο της ψαλτικής τέχνης
¨Λυκούργο Αγγελόπουλο¨


<<Ω Παναγιά μου Δέσποινα και του Χριστού Μητέρα
σε Σε παραδινόμαστε και νύχτα και ημέρα.>>
(Τρυφερή Ευχή της γιαγιάς μου και νομίζω των περισσότερων γιαγιάδων)

Τρεις  του απριλη 2014 ημέρα πέμπτη .
Ημουν στον  Πειραιά  κι εβγαλα εισιτήριο αεροπορικό  Σάββατο πρωι για Χίο
Ο λόγος ήταν  μέσα στο μυαλό μου ξεκάθαρος
Δεν ήθελα να χάσω την ακολουθία  του ακάθιστου ύμνου  ταξιδεύοντας  με το πλοίο προς τη Χίο
Αλλά είχα επιλέξει επιπλέον να παρακολουθήσω και την ακολουθία στην Αγία Ειρήνη στην οδό Αιόλου των Αθηνών .
Άρχοντας πρωτοψάλτης εκεί  ο Λυκουργος Αγγελοπουλος  ο δάσκαλος του καλού μου φίλου  Ηρακλή  Μαλανδρινου χορωδού και δασκάλου του χορού ψαλτών της Αγίας Μαρίνας Καλοπλύτου Χίου.
Ήθελα μάλιστα μετά από σύσταση του Ηρακλή να του δώσω γνωριμία και να μιλήσω μαζί του
Με το λεωφορείο το απόγευμα της Παρασκευής έφθασα σύνταγμα σχετικά νωρίς
Δίνοντας  έτσι χρόνο προετοιμασίας στον εαυτό μου να μπει στο χαρούμενο λαμπερό κλίμα Των χαιρετισμών Της Παναγίας,..
Αλλά και στον υπέροχο και βαθύ   ποιητικό   λόγο τους
Ψιθύριζα  κάθε τόσο
ΤΟ ΠΡΟΣΤΑΧΘΕΝ ΜΥΣΤΙΚΩΣ  λαβών εν γνώσει εν τη σκηνή του Ιωσήφ σπουδή επέστη ο ασώματος λέγων τη απειρογαμω  , ο κλινας τη καταβασει  τους ουρανούς, χωρείτε αναλλοιωτως όλος εν σοι . Ον και βλεπων εν μητρα σου, λαβοντα δουλου μορφην, εξισταμαι κραυγαζειν σοι  χαιρε νυμφη ανυμφευτε
Από την πλατεία  συντάγματος  ξεκίνησα με τα πόδια μέσα στο πολύβουο  κέντρο της Αθήνας  προς τη οδό μητροπόλεως και κατηφόρισα,  ως που συνάντησα την οδό Αιόλου
 Όταν  έφρασα στην Αγία Ειρήνη αρκετά νωρίτερα η εκκλησία ήταν σχεδόν γεμάτη.
Βρήκα  κάθισμα… και  κάθισα  ενώ στο μυαλό ταξίδευε  ο στίχος
Ορθρος φαινός χαιρε η μονη τον ηλιον φερουσα Χριστον  …. φωτος κατοικητηριον………
Όρθρος φαϊνός , λαμπερό πρωινό δηλαδή, που άρχισε να ανατέλλει μέσα μου καθώς έβλεπα να έρχεται κόσμος πολύς και ο ναός στην κυριολεξία ξεχείλισε από την ανθρωποθάλασσα..
Πλην όμως επικρατούσε μια τρυφερή ησυχία όρθρου φαϊνού που δε σ’ αφηνει να βγαλεις    μιλιά αφού τον λόγο πάνω απ’ όλα  έχει μόνο η ομορφιά του ανατέλλοντος φωτός καθώς γεννιέται η καινούργια μέρα.
Και ενώ έξω από την εκκλησία ξεψυχούσε η μέρα, μέσα ξημέρωνε το φαϊνό φως της Παναγίας στα μάτια όλων μας…….
Όλοι ανεξαιρέτως βιώναμε την ανατολή της λαμπερής  χαράς
  Ένα φωτεινό διάλλειμα  στην καρδιά  της μεγάλης σαρακοστής    Στις παραμονες των παθών.
Ήμουν μέσα στον περικαλλή ναό   κεντρικά και μπροστά με καλή οπτική επαφή και με τους δυο χορούς των ιεροψαλτών.
Στον δεξιό χορό στη μέση διακρινόταν ο άρχων πρωτοψάλτης μειλίχιος  και πράος .
Με όλους επικοινωνούσε με χαμόγελο και ήταν ολοφάνερη η τρυφερότητα η αγάπη κι ο σεβασμός όλων προς το πρόσωπο του
Η βαθειά αισθαντική φωνή του ιερέως αντήχησε  με ένα εκ βάθους καρδίας<< Ευλογητός Ο Θεός ημών………>> αρχίζοντας το ταξίδι της προσευχής μαζί με τους αναγνώστες ως << το προσταχθεν μυστικως>>  που έψαλλαν οι χοροί εναλλάξ με πολύ καθαρή άρθρωση και έντονη συναίσθηση του λόγου
Όταν ακούστηκε από τον ιερέα το άγγελμα του πρώτου στίχου <<Άγγελος πρωτοστάτης ουρανόθεν επεμφθη….. ειπείν τη Θεοτόκω το χαίρε>>…….
  ο Αρχάγγελος νόμιζες πως είχε βγει από την ωραια πυλη με ένα τεραστιο αναστημα που πατούσε τη γη κι άγγιζε τον ουρανό  για να αναγγέλλει από εκεί το   αιώνιο ΧΑΙΡΕ ….. ..
Κι η εικόνα της Παναγίας  που κρατούσε τον Μονογενή της  χαμογελούσε τρυφερά, ταπεινά κι απέρριπτα σαν μάννα που απολαμβάνει την αγάπη των παιδιών της σαν έρχονται  να την δουν να της μιλήσουν,… να της ανοίξουν την καρδιά τους
Κι η καρδιά της ,…καρδιά μάνας,…  μοιράζει την βαθειά την άγια  αγάπη της σιωπηλά , διακριτικά,….. βάλσαμο ελπίδας  και παρηγοριάς για κάθε κουρασμένο και καταπονημένο της ζωής.
Και σε κάθε        ΧΑΙΡΕ ΝΥΜΦΗ ΑΝΥΜΦΕΥΤΕ και σε κάθε ΑΛΛΗΛΟΥΙΑ  ο Αρχάγγελος έπαιρνε τη φωνή του από τους χορούς των ιεροψαλτών και ιδιαίτερα από τη φωνή του άρχοντα ΛΥΚΟΥΡΓΟΥ που διεύθυνε συνεπαρμένος αλλά και προσγειωμένος με βαθύ σεβασμό στο ήθος και το ύφος της υπέροχης ερμηνείας των τροπαρίων που ακολουθουσαν μετά από κάθε στάση των χαιρετισμών..
Το ισοκρατημα σε άλλες τις περιπτώσεις ήταν διακριτικό υπογραμμίζοντας την άρθρωση του ποιητικού λόγου και σε άλλες πανηγυρικό προκαλώντας ανάταση ρίγος και συγκίνηση.
Ικετευωμεν οι δούλοι σου και κλινωμεν γόνυ καρδίας ημων
Κλινον το ους σου αγνη…….και σωσον τους θλιψεσει βυθιζομενους ημάς
Κι η βαθειά κι αισθαντική φωνή του ιερέως έκλεινε τον κύκλο της ομορφιάς της χαράς και της συγκίνησης λέγοντας αργά και με τρεμάμενη φωνή
………..Χαίρε τροφή του μάννα διάδοχε, χαίρε τρυφής αγίας διάκονε.
Χαίρε η Γη της επαγγελίας, χαίρε εξ ης ρέει μέλι και γάλα.
Χαίρε νύμφη ανύμφευτε…………

Η διαχρονική ομορφιά του υπέροχου ύμνου ΤΗ ΥΠΕΡΜΑΧΩ μετά το τέλος των χαιρετισμών κυριολεκτικά μας αγκάλιασε, αφού με δακρυσμένα μάτια τον έψαλλαν οι χοροί των ιεροψαλτών κι όλο το εκκλησίασμα μαζί.
Την προσευχή προς την Παναγία  <<Άσπιλε αμόλυντε……..>>  και το  <<Και δος ημιν δέσποτα……..>> έψαλλαν υπέροχα δυο παιδικές φωνές μαθητές προφανώς του μεγάλου δασκάλου
<< Την ωραιότητα της παρθενίας  σου>>
Ο υπέροχος αυτός ύμνος επιστέγασμα…. μας γέμισε  φως δυνατό κι υπέρμετρη λαμπρότητα και σαν ποίηση με μουσική και σαν ύμνος χαιρετισμός προς την Παναγία Θεοτόκο..
Εδώ η μαεστρία του δασκάλου ΛΥΚΟΥΡΓΟΥ  μας ανέβασε στον ουρανό
Καθώς εκείνος στην σίγουρη αγκαλιά της Παναγιάς κοιτάζοντας αγόγγυστα προς το Σταυρό του…  τον δικό του Σταυρό ….. έδωσε για μια ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ακόμα φορά τη φωνή του στον Αρχάγγελο να ..Της πει το << ΧΑΙΡΕ Η ΚΕΧΑΡΙΤΩΜΕΝΗ>>
Δεν πήγα κοντά να του δώσω γνωριμία
Στάθηκα σε απόσταση και έβλεπα την δοσοληψία της αγάπης του με τους μαθητές και τους φίλους του.
Ήταν σαν να διάβαζα ένα όμορφο τρυφερό διήγημα που όταν τέλειωσε έκλεισα το βιβλίο…
Έφυγα γεμάτος με χαρά με αγάπη με φως δεν ξέρω να το περιγράψω
Κατέβηκα στον ΠΕΙΡΑΙΑ και το πρωί βρέθηκα στη Χίο αεροπορικώς
Πριν μια εβδομάδα από τώρα έμαθα πως ο δάσκαλος και άρχοντας πρωτοψάλτης ΛΥΚΟΥΡΓΟΣ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ  18 του Μάη κοιμήθηκε στα 73 του χρόνια ……………… 41 μέρες μετά το τελευταίο του ΧΑΙΡΕ προς την Παναγιά..
Κι ελπίζω εκεί κοντά στην Παναγία… πια,   να δεχθεί τη γνωριμία  που δεν του έδωσα εδώ στην Αγία Ειρήνη των Αθηνών στην οδό Αιόλου…  μέσω της ταπεινής προσευχής μου


Μανώλης Φύσσας 20/06/2014





Τετάρτη 18 Ιουνίου 2014

ΕΠΙΛΟΓΟΣ ΖΩΗΣ







Έζησε – Δίδαξε – Απόλαυσε – Έφυγε περιστοιχισμένος από ανθρώπους που τον λάτρεψαν και τον αγάπησαν μια ολάκερη ζωή. Μιλώ για τον «Βάρδο της Αμανής» τον αξέχαστο Δημήτρη Μαρκέλλου  Πουλή, τον οποίο στα 89 χρόνια του, κάλεσε κοντά του ο ύψιστος για να τον ακούει να τραγουδά και να του λέει όμορφες ιστορίας από την ξεχασμένη γη της Βόρειας Χίου.  Προικισμένος άνθρωπος . Μέλος  μιας πολυμελούς μα φιλοπρόοδου οικογένειας. Όταν με ηρεμία καταγραφεί η ιστορία της ζωής και το μέγεθος της προσφοράς του, στα πολιτιστικά δρώμενα της Χίου και όχι μόνο, τότε θα καταλάβει ο καθένα μας το μέγεθος της τεράστιας προσωπικότητας του.  




Ας μη ξεχνάμε, ότι τα μεγάλα τηλεοπτικά κανάλια της πατρίδας μας τον είχαν φιλοξενήσει αρκετές φορές . Πάντα πρωταγωνιστικός ο ρόλος του. Από τους Βασικούς δημιουργούς του «Σύλλογος Φίλων Ποταμιάς». Με δικές του πολύτιμες πληροφορίες, γράφτηκαν τα βιβλία « Η ΠΟΤΑΜΙΑ ΤΗΣ ΧΙΟΥ» (1978), του αείμνηστου Ιωάννου Γιούργαλη και « Η ΠΟΤΑΜΙΑ ΤΗΣ ΧΙΟΥ» (1991), του αδελφού του, παπά Γιάννη Μαρκ. Πουλή. Ο ίδιος αποτύπωσε – Σχολίασε και παρουσίασε, κομμάτια του καθημερινού γίγνεσθαι αλλοτινών εποχών, στο βιβλίο του «Οι ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ ΜΟΥ» (1999) .




Θα αναφέρω μερικούς τίτλους που σφραγίζουν την παρουσία του στο μουσικό στερέωμα του τόπου μας. «Οι Νησιώτες γλεντάνε» «ΧΙΟΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΜΕ ΤΟΝ Δ.ΠΟΥΛΗ» «Οι Χιώτες γλεντάνε με τον Δημήτρη Πουλή» και όχι μόνο. Τον κυρ Δημήτρη, μαζί με τον αξέχαστο καπετάν Άγγελο Αγγελιδάκη και τον κ. Νίκο Σωτ. Χαλκιά, όχι απλά θεωρούσα πνευματικούς μου πατέρες, αλλά δεν έχανα την ευκαιρία, να το καταθέτω δημόσια. Οι ιστορικές και λαογραφικές γνώσεις μου, για τα Βορειόχωρα της Χίου, αποκτήθηκαν από την επαφή μου με αυτούς τους ανθρώπους. Κινητές βιβλιοθήκες και οι τρείς τους. Άνθρωποι, της προσφορά και φορείς πολύτιμων γνώσεων τις οποίες προσέφεραν απλόχερα σε όσους τις ζητούσαν. 




Επί σειρά ετών, αρθρογραφούσα στην εφημερίδα «η Αμανή», με βασικές μου πηγές γνώσης αυτούς τους πολύτιμους και σεβαστούς φίλους μου. Όποτε με συναντούσε, ο θείος Δημήτρης, πάντα, προτού καν πούμε καλημέρα,  είχε στο χέρι του ένα χαρτί με ιστορίες από την Ποταμιά και τα γύρω χωριά της. Ρίμες ή ποιήματα λαογραφικού ενδιαφέροντος. Όποτε αργούσαμε να συναντηθούμε, με έπαιρνε στο τηλέφωνο και πάσχιζε εναγωνίως να μου μεταφέρει γνώση και πληροφορίες. Το υπό έκδοση Βιβλίο, σε συνεργασία με τον αδερφικό μου φίλο Βαγγέλη Ρουφάκη, «ΠΑΝΑΓΙΑ ΔΕΣΠΟΙΝΑ – ΑΦΕΝΤΡΑ ΚΑΙ ΚΟΡΩΝΑ ΤΗΣ ΑΜΑΝΗΣ», εν πολύς είναι βασισμένο σε δικές του παρεμβάσεις. Σαν ελάχιστη ανταπόδοση όσων μου προσέφερε, του αφιέρωσα  δυο λόγια, κατάθεση ψυχής στο Πανελλήνια  γνωστό Περιοδικό «NEMECIS», του Χιώτη εκδότη Γεωργ. Ν. Μπαχά και της Λιάνας Κανέλλη, με τίτλο «Ο Βάρδος της Αμανής» το οποίο δημοσιεύθηκε και σε  Χιώτικες  εφημερίδες. Για εμένα ήταν ο συνδετικός κρίκος με τις αποκομμένες ρίζες μου. 




Θρηνώ  την απώλεια του σεβαστού και αγαπημένου φίλου. Η πηγή με το αθάνατο νερό γνώσης της προπατορικής κοιτίδας της γενιάς μου στέρεψε για πάντα. Η μνήμη του όμως θα παραμείνει αιώνια. Ο αποθησαυρισμός των αδημοσίευτων κειμένων του θα τον κρατά για πάντα κοντά μου. Ο τραγικός επίλογος της τελευταίας μας  επαφής θα μείνει γραμμένος, με ανεξίτηλες εικόνες, για πάντα στη μνήμη μου. Σαν τον κατέβαζαν στη γη, η φίλη και συνεργάτιδα μιας ζωής η Μεγάλη μας Γιασεμή Σαραγούδα, του έστελνε το στερνό αντίο τραγουδώντας του ενώ τη φωνή της κάλυπταν τα χειροκροτήματα και τα «αντίο» των παρευρισκομένων. Το ξέρω θείε Δημήτρη, πως είναι αλαφριά η γη Αττική γη, που σε σκεπάζει αφού η αγαπημένη σου θυγατέρα, Βάσω, φρόντισε να σε ραντίσει με χώμα από την Αγιασμένη Γη της Ποταμιάς που λάτρεψες. Τραγικός μα ανθρώπινος ο χαιρετισμός της κόρης σου, «Γεια σου Πατέρα Λεβέντη ».            

Καλό σου ταξίδι στις γαλήνιες θάλασσες του παραδείσου θείε Δημήτρη.                                            

Μαζί με αυτό των μελών της αγαπημένης οικογένεια σου, δέξου και το δικό μου αντίο.                                  

Αντίο για πάντα, αξέχαστε «Δάσκαλε».                        

Το ευχαριστώ μου, αντάμα σου στον Παράδεισο.        

Η φιλία σου παντοτινός τίτλος τιμής για την ασημότητα μου.  



Μιχάλης Γ. Καριάμης
Πλοίαρχος Ε.Ν.









Δευτέρα 2 Ιουνίου 2014

ΧΙΩΤΙΚΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ






Χαράς ευαγγέλιο το πέρας της άνοιξης και η αρχή του καλοκαιριού για τους Χιώτες της Αττικής. Η περασμένη εβδομάδα έδωσε την ευκαιρία για μια ακόμα φορά να αισθανθούμε χαρά και περηφάνια που γεννηθήκαμε στον Μυροβόλο τόπο αλλά και για την προσωπικότητα των ανθρώπων του. Την περασμένη Τρίτη, η αίθουσα τελετών της Ακαδημίας Αθηνών, γέμισε ασφυκτικά από ότι εκλεκτό έχει να παρουσιάσει η πρωτεύουσα των Ελλήνων. Ο λόγος της κοσμοσυρροής το ότι για μια ακόμα φορά ο διεθνούς φήμης συμπατριώτης μας και ακαδημαϊκός κ. Σταμάτης Κριμιζής, μιλούσε στο κοινό του με θέμα «Ένα ορόσημο της ανθρώπινης εξερεύνησης. Από τους αδελφούς Wright (1903 – 3μ) στην επική έξοδο του Voyager στον Γαλαξία (2012- ύψος 18,2 δις. χλμ) σε 109 χρόνια». 



Το να πεις ότι για μια ακόμα φορά καθήλωσε το ακροατήριο του όχι απλά δεν είναι υπερβολή αλλά αποδίδει την πραγματικότητα. 
Χαρισματικός ομιλητής, έχει τη δυνατότητα, ακούγοντας τον να πιστεύεις ότι γνωρίζεις όσα ακριβώς γνωρίζει και εκείνος. Τόσο απλά και κατανοητά είναι αυτά που εμφυτεύει στο μυαλό κάθε ανθρώπου. Πάντα οι φωτογραφίες του μαγεύουν  τους πάντες. Έχει τον δικό του, μοναδικό τρόπο, να κρατά το κοινό μου σε διαρκεί εγρήγορση. Ξεχωριστές οι παρουσίες της Λαγκαδούσαινας  κ. Χριστίνας Γιαννόπαπα, του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος  (ΕSA), με δυο συμμετοχές σε ερευνητικές αποστολές της NASA, από την οποία βραβεύτηκε και υποψήφια Ευρωβουλευτής.
Τιμούσε με την παρουσία του, ο Συκιαδιώτης αστροφυσικός   Δρ  Μανώλης Γεωργούλης, εκπρόσωπος της Ελλάδας στην ESA.  Ερευνητής στο Κέντρο Ερευνών Αστρονομίας & Εφαρμοσμένων Μαθηματικών της Ακαδημίας Αθηνών.


Δρ. Εμμ. Γεωργούλης - Χριστ. Γιαννόπαπα - Μιχ. Καριάμης - Παν. Πάσσας

Ο Στρατηγός/Ακαδημαϊκός Δημ. Σκαρβέλης. Ο εφοπλιστής κ. Παν. Τσάκος με την κ. Μαρίνα Λαμπράκη Πλάκα. Ο σεισμολόγος κ. Παν Βαρώτσος , ο ιστορικός, συγγραφέας κ, Σαράντος Καργάκος κ.α.

Λυκαβηττός - Ι.Ν. Αγίων Ισιδώρων 

Στην γνωστή σπηλαίο εκκλησιά  του Λυκαβηττού,  την Κυριακή πρώτη ημέρα του Ιούνη, με καθυστέρηση λόγω των   αλλεπάλληλων εκλογών, έγινε η καθιερωμένη πανήγυρης του προστάτη της Χίου, Αγίου Ισιδώρου. Όπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος, συμπατριώτες μας από κάθε γωνιά της Αττικής γης, τίμησαν με την παρουσία τους την εκδήλωση της ΟΧΣΑ. Φέτος το εκκλησίασμα, απόλαυσε μια  πραγματική υπέροχη λειτουργία  Τελέσθηκε αρτοκλασία με τη συμμετοχή, του νυν προέδρου της Ομοσπονδίας κ. Αργ. Κοκκινάκη και των πρώην προέδρων κκ Πα. Βαρλά και Αν. Τριπολίτη. 


Αν. Τριπολίτης - Αργ. Κοκκινάκης - Παν Βαρλάς

Αρκετών νυν και τέως προέδρων Χιακών Συλλόγων. Η πάντα σεμνή και ταπεινή κ. Πόπη Στεφάνου – Χαλκιά, κοινώνησε με τον όμορφο λόγο και τις αστείρευτες γνώσεις της το ευλαβικό εκκλησίασμα. 


κ. Πόπη Χαλκιά Στεφάνου....διακονία γνώσης  

Έγιναν για μια ακόμα φορά τα καθιερωμένα φιλικά πηγαδάκια. Αυτή τη φορά το ενδιαφέρον των συζητήσεων είχε σαν θέμα τα αποτελέσματα των εκλογικών αναμετρήσεων στο νησί μας. Χωρίς να θέλω να αδικήσω κάποιον Σύλλογο ο οποίος δεν έπεσε στην αντίληψη μου, θα αναφέρω την παρουσία αυτών του ... Βροντάδου. Βολισσού.  Πυργίου. Καλλιμασιάς. Κουρουνίων. Χαλκιούς. Αποφοίτων Λιβανείου Γυμνασίου Καρδαμύλων . Δαφνώνα. Βασιλειώνικου. Λεπτοπόδων. Πιτυούς. Πατρικών . «ΝΑΥ.ΣΥ.ΚΟ» . 


Στ. Μιχαλάκης (Τ.πρ.συλ. Κουρουνίων) - Γεωρ. Χλωρός (Πρ. συλ. Βρονταδουσίων) - καπετάν Μιχ. Καριάμης (Πρ. ¨ΝΑΥ.ΣΥ.ΚΟ¨) -  καπετάν Αλ. Καραμούζος (Πρ. συλ. Αποφ. Λιβαν. Γυμν. Καρδαμύλων )

Μετά το πέρας της λειτουργίας, ακολούθησε παραδοσιακό κέρασμα  Η ευχή και του χρόνου με υγεία να βρεθούμε πάλι εδώ όλοι μας, σήμανε το τέλος της όμορφης εκδήλωσης.      

       
Μιχάλης Γ. Καριάμης
Πλοίαρχος Ε.Ν