ΛΕΥΚΟΘΕΑ και ΠΑΛΑΙΜΩΝ

                                    

Τα Ιερά Βλυχάδας , Καρδαμύλων και Λευκαθιών , Βολισσού στο Μυροβόλο νησί της Χίου .

                                     *    

Θα σας φέρω πολλά χρόνια πίσω. Πιθανά να σας μπερδέψω. Δεν είναι λίγο να ξεκινάς από έναν μύθο για να φτάσεις στο σήμερα. Δεν πέρασε πολύ καιρός, από μια ονειρεμένη βραδιά στην πλατεία του χωριού των Καρδαμύλων, παρέα με τους αδερφούς Αλέκο και Νίκο Καραμούζο και τον φιλάδερφο μας Μανώλη Γ. Φύσσα. Ευλογημένες στιγμές που αρχίζουν να βγαίνουν σαν τα αγερικά του τόπου τις «Γεραγίδες», ξεχασμένες ιστορίες παλιών χρόνων , παιδικά βιώματα και αναμνήσεις. Ήταν η ευλογημένη στιγμή που  ο καπετάν Αλέκος, ανταποκρινόμενος στο κάλεσμα της καρδιάς του, μου είπε πως μες τα όνειρα του πρωτεύουσα θέση, κατείχε η επιθυμία του να λύσει το μυστήριο των σηράγγων  του πάλε ποτέ Μεσαιωνικού κάστρου των Άνω Καρδαμύλων.  

                                    Η παρέα μας εκείνο το ευλογημένο βράδυ

Λόγο στο λόγο, φθάσαμε και στη Βλυχάδα . Αυτόν το όμορφο όρμο, που έχει την ατυχία να είναι όμορος του Μαγευτικού Ναγού. Αλήθεια πόσοι γνωρίζουν την ιστορία αυτού του ήρεμου και θείου τόπου;  Για να μη σας κουράσω θα σας πω, πως ερευνώντας   χειρόγραφα και γνώση στο καμάρι του Αιγαίου μας, τη Βιβλιοθήκη Χίου «ΚΟΡΑΗΣ», στο «MANUSCRIPTS OF CHIAN FOLKLORE  (GENERAL & DIALECT) IV» Σελίδα 71, διάβασα τα κάτωθι. «Στην Παναγιά την Ευρετή, εκεί κοντά στη Βληχάδαν  έχει κάτι πλάκες χτισμένες σαν του Ναγού τις πλάκες.  Ηύρεν  κι ο Μυλωνάς κάτι κανάλια αρχαία που επήγαιναν το νερόν αφ’  τον Ναγόν στη Βληχάδαν. Έμαθαν το κάτι άλλοι χωριανοί που είχαν χωράφκια στη Βληχάδαν κι’  είπαν , πρέπει να ποτίζεται κι η Βληχάδα αφ’  τον Ναγόν. Εμυρίστην το ο Μυλωνάς πούχεν μύλον εις τον Ναγόν κι΄ήρριξεν τα κανάλλια εις την θάλασσαν κι έτσι τάκαμεν  καππάκια  (απεσιώπησε – το έκρυψε.) » 

                                              Ο ήρεμος όρμος της Βλυχάδας

Να’ μαστε  λοιπόν, στην κατάφυτη  Βλυχάδα. Είναι γνωστό ότι εδώ, λάτρευαν  ένα παμπάλαιο θαλάσσιο ήρωα – θεό, τον Παλαίμονα . Ποιος ήταν όμως ο Παλαίμονας;  Η παραλλαγές της ιστορίας του  Μελικέρτη - Παλαίμωνα,  διαφέρουν κατά πολύ μεταξύ τους. Ήταν εγγονός του βασιλιά των Θηβών Κάδμου και της Αρμονίας . Γιός του Αθάμαντα . Η μητέρα του  Ινώ (Λευκοθέα) ήταν αδελφή της Σεμέλης ,  μητέρας του θεού Διόνυσου.  Αδελφές της ακόμα ήταν η Αγαύη και η Αυτονόη. Η Ινώ, ήταν μητριά του Φρίξου και της Έλλης.  Τροφός του μικρού θεού και ανιψιού της.  Για το ρόλο που έπαιξε στην άνδρωση του Διόνυσου, μπήκε στο μάτι της θεάς Ήρας,  που αποφάσισε  να τρελάνει αυτήν και τον Αθάμαντα. Σαν  αποτέλεσμα των χαμένων λογικών,  ήταν η δολοφονία των παιδιών τους.

                                       Ο λόφος που ήταν το Ιερό της Λευκοθέας

Ο Αθάμας δολοφόνησε τον Λέαρχο και η Ινώ τον Μελικέρτη, με τον οποίο μετά την δολοφονία του τον αγκάλιασε και έπεσαν μαζί στη θάλασσα! Μην αντέχοντας το άδικο από την παρέμβαση της Ήρας, ο Δίας, για χάρη του γιού του, Διόνυσου, τους θεοποίησε. Η μητέρα Ινώ, έλαβε το όνομα «Λευκοθέα» και ο γιος της Μελικέρτης, έγινε θαλασσινή θεότητα και έλαβε το όνομα «Παλαίμων». Ο γνωστός Παυσανίας, θεωρεί ως τόπο της τραγωδίας την «Μολουρίδα Πέτρα» των Μεγάρων. Ο Νόννος με τη σειρά του αναφέρει ότι η Ινώ, σώθηκε από παρέμβαση του Ποσειδώνα ο οποίος την μεταμόρφωσε σε Νηρηίδα.  

                                          Το '' Χωριό '' των Άνω Καρδαμύλων

Στο παγκόσμιο στερέωμα, ένας αστεροειδείς  ο οποίος ανακαλύφθηκε το 1855, ονομάσθηκε «Αστεροειδείς 35 Λευκοθέα» Και «173 Ινώ» ένας άλλος που τον ανακάλυψαν το 1877. Για να δώσουμε έμφαση στον Θηβαϊκό κύκλο  της τραγωδίας, πέρα των πολλών παραλλαγών του μύθου της Λευκοθέας,  θα τελειώσω, αναφέροντας εν τάχη ότι  η Αγαύη, ήταν γυναίκα του Εχίονα και μητέρα του Βασιλιά Πενθέα. Ζήλεψε την αδερφή της και ερωμένη του Δία, Σεμέλη, και  έλεγε ότι πατέρας του Διόνυσου ήταν ένας κοινός θνητός. Προκάλεσε έτσι, το θυμό του Δία, ο οποίος την σκότωσε με κεραυνό. Αργότερα, ο Διόνυσος, προκαλώντας  θεϊκή μανία στις Θηβαίες, τις παρακίνησε να ανέβουν στον Κιθαιρώνα.  Εκεί, αυτές σαν Βακχικές Μαινάδες,  διαμέλισαν  τον άτυχο Πενθέα, τον οποίο κατασπάραξε η ίδια  η μητέρα του Αγαύη , κυριευμένη από τη θεϊκή μανία. Σε αυτό το επεισόδιο  είναι βασισμένη η γνωστή τραγωδία του Ευριπίδη «Βάκχαι». Όσο για την Αυτονόη,  την κορυφαία των Μαινάδων,  αυτή έλαβε σαν σύζυγο της τον Αρισταίο  με τον οποίο απέκτησε τον Ακταίωνα.

Μη με ρωτήσετε τι έγιναν τα ερείπια του αρχαίου ναού της Βλυχάδας ... Θα σας πω κάτι που διάβασα. Σύμφωνα με διήγηση του Θεόδ. Τσάγγαρη, «Εις τον Ναγόν, εδώ και αρκετά χρόνια, εκεί που εσκάβγασιν για να ανοίξουν θεμέλια, ηύραν έναν άνθρωπον μαρμαρένιον κι επιάσαν την βαρειάν και τον εκάμασιν παρσάδες γιατί εθαρούσαν πως ειν μέσα κούφιον κ’  έχει φλουργιά. » Κάτω από τέτοιες ή παρόμοιες  συνθήκες  καταστρέψαμε την ιστορία του τόπου και τα θαυμαστά έργα των προγόνων μας. 

Δε θα ξεχάσουμε όμως ποτέ σαν ναυτικοί πως σε τούτη την Άγια Γη, λατρέψαμε σαν προστάτες μας τους Διόσκουρους και τους Κάβειρους. Τον Ποσειδώνα τον Τρίτωνα και τον Πρωτέα.  Την Εύπλοια , την Πότνια την Πελαγία και την Γαληνιαία , Τον Άγιο Φωκά και τον Άγιο Νικόλα. Ανάψαμε κερί ικεσίας στην Παναγιά τη Μούτσαινα την Άγια Θαλασσινή Αγιοποιήσαμε ακόμα και την Παναγιά Γοργόνα .

                         Δια χειρός Μιχάλη Γ. Καριάμη

Προσκυνώ τη χάρη και τη δύναμη σου λαέ μου.

"Στην ιερή μνήμη του Μανώλη Νικ. Καραμούζου"

Μιχάλης Γ. Καριάμης

Συνταξ. Πλοίαρχος Ε.Ν